13 grudnia, 2024

Sporty zimowe, takie jak jazda na nartach lub na snowboardzie, to nie tylko doskonała rozrywka, ale i korzyści zdrowotne wynikające z aktywności fizycznej. Jednak osoby z problemami kolan często mają wątpliwości, czy jazda na nartach jest dla nich bezpieczna. Jak uniknąć ryzyka pogorszenia stanu zdrowia i cieszyć się zimowymi aktywnościami na świeżym powietrzu?

Kolano to największy staw w ludzkim organizmie i zarazem jedno z najczęściej przeciążanych miejsc. Ze względu na swoją złożoną budowę i zakres ruchu, staw kolanowy jest szczególnie podatny na urazy. Tymczasem narciarstwo wymaga intensywnej pracy kolan – jego skrętów, dynamicznych ruchów, a jednocześnie stabilizacji ciała, co może być wyzwaniem dla osób z istniejącymi problemami, takimi jak uszkodzenia więzadeł, przeciążenia czy zmiany zwyrodnieniowe.

Czy oznacza to, że w takiej sytuacji należy zrezygnować z jazdy na nartach? Niekoniecznie. Odpowiednie przygotowanie i dostosowanie aktywności do indywidualnych możliwości sprawią, że szusowanie po zaśnieżonych stokach będzie bezpieczne.

Zagrożenia związane z jazdą na nartach dla osób z problemami kolan

Podczas jazdy na nartach staw kolanowy pracuje w dynamicznych warunkach – musi stabilizować ciało, absorbować wstrząsy i umożliwiać zmiany kierunku. Największe ryzyko dotyczy:

urazów więzadeł krzyżowych – szczególnie więzadła krzyżowego przedniego (ACL), które odpowiada za stabilizację kolana; do jego uszkodzeń dochodzi najczęściej podczas skrętów i nagłych zatrzymań,

uszkodzenia łąkotek – łąkotki pełnią rolę amortyzatorów w kolanie i są szczególnie narażone na przeciążenia w sportach dynamicznych, do których zalicza się narciarstwo,
nasilenia objawów choroby zwyrodnieniowej – osoby z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych mogą odczuwać ból podczas jazdy z powodu intensywnych obciążeń.

Jak przygotować kolana do sezonu narciarskiego?

Kluczowe dla osób z problemami kolan jest przygotowanie fizyczne do sezonu narciarskiego i świadoma technika jazdy. Przygotowania najlepiej zacząć kilka tygodni przed planowanym wyjazdem na narty, włączając do planu dnia ćwiczenia, które poprawią siłę mięśni i stabilizację stawów. Skuteczne strategie obejmują:

regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie czworogłowe uda, pośladkowe i łydki,
ćwiczenia równoważne, np. stanie na jednej nodze, by poprawić stabilizację stawów,
rozciąganie mięśni nóg i techniki zwiększające elastyczność,
pracę z fizjoterapeutą, który może ocenić zakres ruchu i zalecić indywidualny program wzmacniający.

Bardzo ważny jest także wybór dopasowanego do indywidualnych potrzeb sprzętu narciarskiego (zarówno samych nart, jak i butów), który zapewni odpowiednią amortyzację i zmniejszy ryzyko kontuzji. Jeśli jest takie wskazanie, można zainwestować również w specjalne elastyczne ortezy, które dodatkowo zabezpieczą kolano podczas jazdy.

Jazda na nartach może być bezpieczna dla osób z problemami kolan, jeśli odpowiednio przygotujemy ciało do wysiłku i będziemy świadomie podchodzić do swoich możliwości. Kluczowe jest wcześniejsze wzmocnienie mięśni, zastosowanie właściwej techniki i konsultacja ze specjalistą, np. ortopedą lub fizjoterapeutą. W klinice KRIOSONIK pomożemy Ci ocenić stan Twoich kolan i dobrać odpowiedni program przygotowawczy, byś mógł cieszyć się narciarską przygodą bez obaw.

Jak wybrać odpowiedni plecak dla dziecka?

Wybór plecaka dla dziecka bywa trudny niezależnie od wieku – już przedszkolaki mają swoje opinie o tym co lubią, a czego nie będą chciały nosić ze sobą na co dzień. To do rodzica należy jednak obowiązek znalezienia plecaka, który połączy styl i estetykę odpowiadającą dziecku z funkcjonalnością i bezpieczeństwem całej konstrukcji plecaka. Nawet lekkie obciążenie kręgosłupa, przy nieprawidłowo rozłożonym ciężarze wpływa negatywnie na postawę dziecka. Jak jednak wybrać odpowiedni plecak lub tornister? Na jakie elementy zwracać uwagę?

Plecak czy tornister – co wybrać dla przedszkolaka, pierwszoklasisty i starszaka?

Na początku warto skupić się na głównych różnicach między tornistrem i plecakiem. Ten pierwszy, w całości usztywniony, ułatwia zachowanie prawidłowej postawy podczas noszenia i zwykle polecany jest dla pierwszoklasistów po raz pierwszy noszących ze sobą większą liczbę książek i zeszytów. W tornistrze dość łatwo schować wszystkie niezbędne przybory szkolne i artystyczne bez obaw, że się pogniotą. Niestety, tornistry są od klasycznego plecaka znacznie cięższe i w połączeniu z wyposażeniem mogą już trochę ważyć. Pediatrzy zalecają, by dla zdrowia kręgosłupa dziecięcego waga plecaka lub tornistra nie przekraczała 10% wagi dziecka. Wybierając dla dziecka plecak, stawiamy przede wszystkim na lżejszą konstrukcję, a w efekcie większą ładowność całego plecaka. Wśród młodych szkolniaków coraz częściej pojawia się też opinia, że plecak jest zwyczajnie lepszy i bardziej stylowy niż tornister – każde dziecko w tym wieku marzy, by być starsze, a przecież starszaki nie noszą twardych, bajkowych tornistrów. Plecaki nie są w młodym wieku całkowicie zakazane, jednak warto wiedzieć jak wybrać te najlepsze.

Po czym poznać dobry plecak dla dziecka – najważniejsze wskazówki dla zdrowego kręgosłupa

Rozmiar plecaka dla dziecka powinien być zawsze zgodny z anatomią malucha – jego górna krawędź nie może sięgać wyżej, niż szyja i ramiona, a dolna nie powinna kończyć się dalej niż linia pleców.
Usztywniane plecy to dobre rozwiązanie w plecaku malucha – konstrukcja taka nie tylko pozwala utrzymać prawidłową postawę podczas spaceru z plecakiem, ale dzięki uwypukleniom układa się doskonale wzdłuż naturalnego kształtu pleców. Ważne, by plecak był odpowiednio wyprofilowany szczególnie w odcinku lędźwiowym, układając ciężar na całych plecach, a nie tylko ramionach i biodrach.
Szelki w plecaku dla dziecka powinny nie być za wąskie, by nie wpijały się w ramiona, ale też nie na tyle szerokie, by plecak był zwyczajnie niewygodny. Niektórzy producenci stawiają na rozwiązania znane z plecaków outdoorowych, wyposażając plecaki dziecięce w dodatkowy pas na wysokości klatki piersiowej, ułatwiający odciążenie ramion i kręgosłupa. Ważne, by szelki były też regulowane – plecak, który da się regulować będzie po prostu trwalszy i bardziej dopasowany do ciała dziecka.
Wnętrze plecaka jest sprawą dość indywidualną, jednak dla dzieci wygodniejsze są zdecydowanie te z dodatkowymi przegródkami na drugie śniadanie, napój, worek na zajęcia w-fu czy sztywniejszą przegrodą na bloki rysunkowe. Coraz częściej pediatrzy zwracają jednak uwagę, że ciężar w plecaku z przegrodami rozkłada się trochę lepiej, niż w tym z jedną komorą, dlatego warto rozważyć bardziej rozbudowane modele.
Wzmocnione dno sprawia, że gdy plecak będzie odkładany na stół lub na podłogę, nie zniszczy się zbyt szybko, a też sam plecak nie odkształci się z powodu obciążenia książkami i ich ostrymi rogami. To ważne, jeśli chcemy by przetrwał choć jeden rok szkolny!

Wybierając plecak, dopiero po sprawdzeniu jego budowy można w ogóle zwrócić uwagę na estetykę i w kwestii tej warto pozwolić zadecydować dziecku. To dobry sposób na kompromis, który zadowoli i rodzica i dziecko, ale też szansa by zadbać o zdrowie kręgosłupa malucha już od pierwszych dni nauki w szkole.