13 grudnia, 2024

Sporty zimowe, takie jak jazda na nartach lub na snowboardzie, to nie tylko doskonała rozrywka, ale i korzyści zdrowotne wynikające z aktywności fizycznej. Jednak osoby z problemami kolan często mają wątpliwości, czy jazda na nartach jest dla nich bezpieczna. Jak uniknąć ryzyka pogorszenia stanu zdrowia i cieszyć się zimowymi aktywnościami na świeżym powietrzu?

Kolano to największy staw w ludzkim organizmie i zarazem jedno z najczęściej przeciążanych miejsc. Ze względu na swoją złożoną budowę i zakres ruchu, staw kolanowy jest szczególnie podatny na urazy. Tymczasem narciarstwo wymaga intensywnej pracy kolan – jego skrętów, dynamicznych ruchów, a jednocześnie stabilizacji ciała, co może być wyzwaniem dla osób z istniejącymi problemami, takimi jak uszkodzenia więzadeł, przeciążenia czy zmiany zwyrodnieniowe.

Czy oznacza to, że w takiej sytuacji należy zrezygnować z jazdy na nartach? Niekoniecznie. Odpowiednie przygotowanie i dostosowanie aktywności do indywidualnych możliwości sprawią, że szusowanie po zaśnieżonych stokach będzie bezpieczne.

Zagrożenia związane z jazdą na nartach dla osób z problemami kolan

Podczas jazdy na nartach staw kolanowy pracuje w dynamicznych warunkach – musi stabilizować ciało, absorbować wstrząsy i umożliwiać zmiany kierunku. Największe ryzyko dotyczy:

urazów więzadeł krzyżowych – szczególnie więzadła krzyżowego przedniego (ACL), które odpowiada za stabilizację kolana; do jego uszkodzeń dochodzi najczęściej podczas skrętów i nagłych zatrzymań,

uszkodzenia łąkotek – łąkotki pełnią rolę amortyzatorów w kolanie i są szczególnie narażone na przeciążenia w sportach dynamicznych, do których zalicza się narciarstwo,
nasilenia objawów choroby zwyrodnieniowej – osoby z zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych mogą odczuwać ból podczas jazdy z powodu intensywnych obciążeń.

Jak przygotować kolana do sezonu narciarskiego?

Kluczowe dla osób z problemami kolan jest przygotowanie fizyczne do sezonu narciarskiego i świadoma technika jazdy. Przygotowania najlepiej zacząć kilka tygodni przed planowanym wyjazdem na narty, włączając do planu dnia ćwiczenia, które poprawią siłę mięśni i stabilizację stawów. Skuteczne strategie obejmują:

regularne ćwiczenia wzmacniające mięśnie czworogłowe uda, pośladkowe i łydki,
ćwiczenia równoważne, np. stanie na jednej nodze, by poprawić stabilizację stawów,
rozciąganie mięśni nóg i techniki zwiększające elastyczność,
pracę z fizjoterapeutą, który może ocenić zakres ruchu i zalecić indywidualny program wzmacniający.

Bardzo ważny jest także wybór dopasowanego do indywidualnych potrzeb sprzętu narciarskiego (zarówno samych nart, jak i butów), który zapewni odpowiednią amortyzację i zmniejszy ryzyko kontuzji. Jeśli jest takie wskazanie, można zainwestować również w specjalne elastyczne ortezy, które dodatkowo zabezpieczą kolano podczas jazdy.

Jazda na nartach może być bezpieczna dla osób z problemami kolan, jeśli odpowiednio przygotujemy ciało do wysiłku i będziemy świadomie podchodzić do swoich możliwości. Kluczowe jest wcześniejsze wzmocnienie mięśni, zastosowanie właściwej techniki i konsultacja ze specjalistą, np. ortopedą lub fizjoterapeutą. W klinice KRIOSONIK pomożemy Ci ocenić stan Twoich kolan i dobrać odpowiedni program przygotowawczy, byś mógł cieszyć się narciarską przygodą bez obaw.

Światowy Dzień Osób z Chorobą Parkinsona

11 kwietnia – w rocznicę urodzin brytyjskiego lekarza Jamesa Parkinsona – obchodzony jest Światowy Dzień Osób z Chorobą Parkinsona, którego celem jest zwiększenie świadomości społeczeństwa na temat choroby Parkinsona, a także wsparcie pacjentów i ich rodzin w walce z trudnościami, jakich doświadczają w codziennym życiu.

Choroba Parkinsona to zwyrodnienie tkanki mózgowej, w przebiegu którego dochodzi do zaniku tzw. komórek dopaminergicznych, co daje szereg objawów, głównie ruchowych i neurologicznych. Szacuje się, że w Polsce jest około 60-70 tys. chorych – najczęściej powyżej 60. roku życia, ale zdarza się, że diagnozuje się również pacjentów młodszych. Niestety, mimo rozwoju medycyny nadal nie ustalono jednoznacznie, co jest przyczyną choroby Parkinsona – prawdopodobnie ma ona podłoże genetyczne.

Choroba Parkinsona – objawy

Początkowe objawy choroby Parkinsona są dość dyskretne – może to być delikatne drżenie kończyn, sztywność mięśniowa i spowolnienie ruchowe. Wraz z rozwojem choroby pojawiać się może jednak coraz więcej dolegliwości, które utrudniają, a z czasem uniemożliwiają wykonywanie codziennych czynności. Zalicza się do nich:

problemy z pisaniem,
coraz wyraźniejsze drżenie spoczynkowe,
postępująca bradykinezja, czyli coraz wolniejsze wykonywanie czynności,
sztywność kończyn, tułowia i szyi, co skutkuje charakterystycznym pochyleniem postawy,
zubożenie mimiki twarzy (tzw. twarz maskowata),
problemy z utrzymaniem stabilności, częste upadki,
zaburzenia węchu,
zaburzenia snu,
zaparcia,
obniżenie nastroju i depresja.

Czy chorobę Parkinsona można wyleczyć?

Niestety, choroba Parkinsona nie jest w pełni wyleczalna – odpowiednim postępowaniem terapeutycznym można jedynie hamować jej rozwój, łagodzić przebieg i poprawiać komfort życia chorego. Przez pierwsze kilka lat od postawienia diagnozy u większości pacjentów bardzo dobre efekty daje terapia lekami dopaminergicznymi, ale po pewnym czasie – z reguły po około 5 latach – ubytek komórek postępuje i leki przestają działać. Wówczas choroba przechodzi w stadium zaawansowane, a w ostatniej fazie choroby pacjent spędza większość czasu na wózku lub w łóżku.

Rehabilitacja w chorobie Parkinsona

Na wszystkich etapach choroby Parkinsona ogromną rolę odgrywa rehabilitacja – pozwala ona spowolnić przebieg choroby, zmniejszyć nasilenie objawów oraz przedłużać czas samodzielności chorego. Jej elementami jest m.in. terapia chodu, ćwiczenia mięśni twarzy, terapia zaburzeń równowagi oraz drżenia spoczynkowego. Zastosowanie znajdują tu przede wszystkim różnego rodzaju ćwiczenia (np. z piłką), terapia manualna, masaże, a także zabiegi fizykoterapii (m.in. elektrostymulacja, hydroterapia, ultradźwięki).

W placówkach KRIOSONIK udzielamy specjalistycznej pomocy pacjentom w różnych stadiach choroby Parkinsona. Oferujemy zarówno świadczenia na NFZ, jak i komercyjnie. Zajmujemy się również rehabilitacją domową. Zapraszamy do kontaktu!