22 kwietnia, 2024

Pod pojęciem chorób przewlekłych kryje się wiele różnego rodzaju schorzeń, które wymagają specjalistycznej, długotrwałej opieki, dopasowanego do potrzeb leczenia oraz rehabilitacji. To właśnie rehabilitacja pozwala na poprawę jakości życia pacjentów chorych przewlekle, pozytywnie wpływa na ich samopoczucie, niweluje objawy chorób oraz zapobiega powikłaniom.

Jak wynika z definicji amerykańskiej Komisji ds. Chorób Przewlekłych (Commission of Chronic Illness), choroby przewlekłe to trwałe schorzenia będące efektem nieodwracalnych zmian patologicznych w organizmie, skutkujące m.in. inwalidztwem i postępującą niesamodzielnością, wymagające specjalistycznego leczenia oraz nadzoru.

Z niektórymi chorobami przewlekłymi – np. nadciśnieniem, cukrzycą czy astmą – można żyć przez długie lata, oczywiście pod warunkiem, że schorzenie jest rozpoznane, odpowiednio leczone, a pacjent przestrzega zaleceń lekarzy. Są takie choroby, które w większości przypadków – nawet po wdrożonym leczeniu – kończą się zgonem. Zalicza się do nich np. nowotwory oraz chorobę wieńcową. Jest również spora grupa schorzeń przewlekłych, które powodują znaczne pogorszenie jakości życia pacjenta, powodują stopniową utratę samodzielności, wymagają regularnych hospitalizacji i prowadzą do inwalidztwa.

Rehabilitacja u pacjentów przewlekle chorych – dlaczego jest ważna?

Rozpoznanie choroby przewlekłej w większości przypadków ma ogromny wpływ na codzienne życie. Pacjenci muszą odbywać regularne wizyty lekarskie, wykonywać zlecone badania, przyjmować leki, zmodyfikować styl życia (np. w zakresie diety i stylu życia), a także poddawać się koniecznym zabiegom i operacjom.

Bardzo ważnym elementem leczenia wielu chorób przewlekłych jest regularna, dopasowana do potrzeb rehabilitacja. Z jednej strony, ma ona na celu minimalizowanie lub – jeśli jest to możliwe – całkowite wyeliminowanie objawów towarzyszących danej chorobie, utrzymanie lub poprawę stanu zdrowia pacjenta, zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Z drugiej strony – indywidualnie opracowany program rehabilitacji pozwala poprawić jakość życia pacjenta, zapobiegać utracie samodzielności, niepełnosprawności oraz różnych powikłaniom chorób przewlekłych. Brak takich działań może prowadzić np. do osłabienia układu krążenia i układu oddechowego, pogorszenia koordynacji i sprawności ruchowej, a nawet problemów z trawieniem.

Metody i formy rehabilitacji w chorobach przewlekłych

Rehabilitacja pacjentów chorych przewlekle może przyjmować różną postać. Czasami są to zabiegi przeprowadzane w warunkach szpitalnych albo turnusy rehabilitacyjne w specjalistycznych ośrodkach, sanatoriach itp. U niektórych pacjentów – zwłaszcza lżej chorych, mogących swobodnie przemieszczać się, bez bardzo poważnych uszczerbków na zdrowiu – rehabilitacja może być prowadzona w warunkach ambulatoryjnych, czyli w konkretnej przychodni, gabinecie albo klinice. U pacjentów ciężko chorych, osób starszych, leżących czy w terminalnych stadiach choroby, dobrym wyborem może być natomiast rehabilitacja domowa.

Indywidualnie dobiera się również formy rehabilitacji pacjentów ze schorzeniami przewlekłymi – czasami jest to typowa rehabilitacja ruchowa, neurologiczna, kardiologiczna czy oddechowa, niekiedy są to różnego rodzaju terapie łączone. W zależności od potrzeb, u pacjentów stosuje się terapię manualną, różnego rodzaju ćwiczenia, masaże, kinezyterapię, rozmaite metody fizykoterapii itp.

Ze specjalistycznej, dopasowanej do potrzeb rehabilitacji dla pacjentów chorych przewlekle można oczywiście skorzystać w placówkach KRIOSONIK – jeśli potrzebna Ci tego typu pomoc, skontaktuj się z nami i umów się na wizytę w dogodnym terminie!

Jak prowadzić terapie skoliozy u dzieci?

Skolioza, czyli boczne skrzywienie kręgosłupa, objawia się nieprawidłowym wygięciem linii kręgosłupa, wymuszającym nieprawidłową postawę i napięcie mięśniowe, prowadząc do postępującej deformacji trzonów kręgowych. Skolioza najczęściej ujawnia się u dzieci w okolicach dziesiątego roku życia, może być jednak diagnozowana wcześniej, nawet już w łonie matki.

Rodzaje skoliozy u dzieci

Rodzaj terapii skoliozy będzie różnił się w zależności od jej typu oraz pochodzenia. Najczęściej występuje młodzieżowa skolioza idiopatyczna, której przyczyna powstania jest nieznana. Ten typ skoliozy charakteryzuje się widocznym skrzywieniem bocznym, zazwyczaj w odcinku piersiowym kręgosłupa, kształcie „C” lub „S”. Szacuje się, że większość przypadków diagnozy idiopatycznej diagnozuje się 10 a 12 rokiem życia dziecka.

Istnieją także rodzaje skoliozy, które są wrodzone lub wynikają z rozwoju innego schorzenia. Do tej grupy należą skolioza nerwowo-mięśniowa, występująca u dzieci z chorobami nerwowo-mięśniowymi takimi jak porażenie mózgowe, rozszczep kręgosłupa albo dystrofia mięśniowa. Wrodzona skolioza może być też powiązana ze zniekształceniem kręgów.

Jakie terapie skoliozy u dzieci? Metody nieoperacyjne leczenia skoliozy

Większość przypadków skoliozy u dzieci da się leczyć nieoperacyjnie, za pomocą fizykoterapii, ortez lub gorsetu gipsowego.

W przypadku niewielkiego skrzywienia kręgosłupa, fizykoterapia pomaga wzmocnić mięśnie pleców dziecka oraz poprawić jego postawę i poczucie równowagi. Wczesna fizjoterapia pozwala na uniknięcie bólu i zwyrodnień kręgosłupa w przyszłości.

Jeśli skolioza jest umiarkowana lub ciężka i istnieje prawdopodobieństwo jej pogłębienia, lekarz może zalecić noszenie zdejmowanej ortezy pleców, zapobiegającej pogorszeniu się skoliozy. Jeśli jednak skrzywienie kręgosłupa zdiagnozuje się u niemowląt i małych dzieci, częściej stosuje się specjalny, oddychający gips otaczający tułów, który tymczasowo wzmacnia kręgosłup i nie dopuszcza do dalszego rozwoju deformacji.

Warto wspomnieć, że skolioza może być przyczyną powstania stanu zapalnego oraz bólu kręgosłupa. W takim przypadku stosuje się sterydowe zastrzyki zewnątrzoponowe. Wykonywać je może jedynie specjalista, tak wiec ten sposób leczenia wiąże się z regularnymi wizytami w gabinecie. Przed zrobieniem zastrzyku lekarz znieczula dziecko, a następnie umieszcza igłę w przestrzeni zewnątrzoponowej w kręgosłupie. Zastrzyk nie działa od razu, jednak przynosi ulgę w ciągu kilku dni, ułatwiając dziecku normalne funkcjonowanie.

Chirurgiczne leczenie skoliozy

Gdy prowadzenie terapii niechirurgicznych nie daje efektów, może być konieczna operacja leczenia skoliozy. Wykonuje je się w znieczuleniu ogólnym, a po wyjściu ze szpitala dziecko najprawdopodobniej będzie musiało uczęszczać na fizykoterapię. Dokładne procedury związane z zabiegiem chirurgicznym różnią się w zależności od rodzaju i stopnia pogłębienia skoliozy.

Operacje skoliozy bez usztywnienia kręgosłupa wykonuje się w Polsce od 2019 roku. Podczas procedury chirurdzy uzyskują dostęp do kręgosłupa przez kilka małych nacięć zamiast jednego większego, którego używało się w starszych metodach operacji skoliozy. Następnie przyczepia się specjalną nić do kilku kręgów i mocno ją naciąga. Napięcie z uwięzi prostuje kręgosłup. Takie podejście może zapobiec późniejszej operacji usztywnienia kręgosłupa.

W Polsce częściej jednak stosuje się leczenie chirurgiczne polegające na korekcie skrzywienia za pomocą śrub, prętów i implantów. Tego typu operacje są bardziej inwazyjne – wymagają odseparowania mięśni od kręgosłupa (dojście tylne) lub usunięcie jednego żebra (dojście przednie). Prócz usztywnienia kręgosłupa koniecznie jest też częściowe usunięcie tkanki kości i stawów, aby kręgi mogły się ponowne zrosnąć w nowej, prawidłowej pozycji.